Elektrik togy düşünjesi

Elektromagnetizmde, geçirijiniň islendik kese-kesiginden bir wagtyň dowamynda geçýän elektrik energiýasynyň mukdaryna tok güýjü ýa-da ýönekeý elektrik togy diýilýär. Tok güýjüniň nyşany I, birligi bolsa amper (A) ýa-da ýönekeý “A” (Andre-Mari Amper, 1775-1836, fransuz fizigi we himigi, elektromagnit täsirleri öwrenmekde ajaýyp üstünlikleri gazanan we matematika we fizika babatda hem uly goşant goşan. Elektrik togunyň halkara birligi amper onuň familiýasynyň ady bilen atlandyrylan).
[1] Elektrik meýdanynyň güýjüniň täsiri astynda geçirijide erkin zarýadlaryň yzygiderli ugur boýunça hereketi elektrik toguny emele getirýär.
[2] Elektrik energiýasynda pozitiw zarýadlaryň ugurly akymynyň ugry toguň ugry bilen deň diýlip kesgitlenýär. Mundan başga-da, inženerçilikde pozitiw zarýadlaryň ugurly akymy hem toguň ugry hökmünde ulanylýar. Tokuň ululygy birlik wagt üçin geçirijiniň kese-kesiginden geçýän Q zarýady bilen görkezilýär, bu bolsa toguň intensiwligi diýilýär.
[3] Tebigatda elektrik zarýadyny daşaýan daşaýjylaryň köp görnüşi bar. Mysal üçin: geçirijilerdäki hereket edýän elektronlar, elektrolitlerdäki ionlar, plazmadaky elektronlar we ionlar, şeýle hem adronlardaky kwarklar. Bu daşaýjylaryň hereketi elektrik toguny emele getirýär.